زندگينامه‘افكار و عقايد شهيد ماموستا ملا محمدرشيد علومي
شهيد ملا محمدرشيد علومي
(1300 – 1341)
محل شهادت:زندان ساواك در سقز مدفن: روستاي علي‌آباد آيچي سقز
زندگينامه
ملا محمدرشيد علومي، اولين شهيد استان كردستان است. در سال 1300 شمسي در يكي از روستاهاي سقز به نام گوره‌قلعه به دنيا آمد. گوره‌قلعه در 33 كيلومتري سقز است، پدرش صوفي علي، مردي زحمت‌كش بود كه به سختي معاش خانواده‌اش را تأمين مي‌كرد، محمدرشيد، هفت ساله بود كه مادرش را از دست داد.
محمدرشيد را پدرش در گوره‌قلعه نزد حسام‌الدين ماجدي و ملا حسن ماجدي فرستاد تا مقدمات علوم ديني را از آنان فرا بگيرد، محمدرشيد بعد از درك محضر دو استادش در گوره‌قلعه به شهر سقز رفت و در آن جا در حلقة درس ملا محمدامين در مسجد ملا ابراهيم حاضر مي‌شد؛ هم‌چنين در كلاس درس ملا عبدالقادر سعيدي در مسجد حاج كريم شركت مي‌كرد، وي براي فراگيري علوم متعدد نظير صرف، نحو، منطق، بلاغت، تفسير، فقه، ادب فارسي و عربي به روستاهاي كريم‌آباد، باشماق، قوزلو، سنته، آيچي، هيجانان و حسن سالدران رفت و آمد مي‌كرد تا اين كه براي تكميل دانش خود به پنجوين عراق رفت و از فيض دانش حاج ملا اسماعيل بهره‌مند گشت، سپس به سليمانيه رفت و در آن جا موفق شد علوم اصول، كلام، منطق و نجوم را از استاد ملا عبدالله آل خليفه بياموزد.
وقتي به ايران بازگشت در روستاي آيچي سقز ازدواج كرد و صاحب سه پسر شد، كه تنها يكي از آنها در حيات ماند و باليد.
ملا محمدرشيد در ده علي‌آباد مسكن گزيد و به درخواست مردم امامت جماعت علي‌آباد را برعهده گرفت و به ارشاد مردم پرداخت.
افكار و عقايد
ملا محمدرشيد در جستجوي حقيقت بود و چون حقيقتي بر او كشف مي‌شد از بيان آن بيم و ترديدي نداشت، خصوصاً بي‌عدالتي و نابرابري را سخت ناخوش مي‌داشت و اگر با آن مواجه مي‌شد نه تنها خاموش نمي‌گزيد بلكه فرياد برمي‌آورد؛ در برابر ظلم حاكمان محلي و مالكان و اشراف بر مردم، با استناد به آيات قران كريم و احاديث نبوي ايستادگي مي‌كرد و به افشاگري مي‌پرداخت. در خطبه‌هاي جمعه و سخنراني‌ها، از فقر و تهيدستي مردم شكوه مي‌كرد آنان را از ستم مالكان زورگوي آگاه مي‌ساخت و به صورتي گسترده‌تر، در پي دفع و نابودي او برآمدند البته او از حقوق محرومان در مقابل كساني كه خون آنان را در شيشه كرده بودند دفاع مي‌كرد و بنياد مبارزه و انديشه‌اش هيچ چيز جز اسلام نبود ليكن براي خاموش كردن ملا محمدرشيد، بهترين حربه را آن دانستند كه به او تهمت كمونيسم بزنند. بهتاني كه مقبول طبع هيچ كس نبود.
حبس و شهادت
ملا محمدرشيد علومي در سال 1340 به اتهام عقايد كمونيستي و مخالفت با خان‌ها و مالكان زنداني شد، دژخيمان ساواك در محبس، او را شكنجه و آزار كردند ليكن اين آزارها نتوانست ملا رشيد را از گفتن حق بازدارد، تا اينكه در بيستم ارديبهشت 1341 از بسياري شكنجه‌ها در محبس ساواك شهرستان سقز به شهادت رشيد. عمّال ساواك همچنان شايعه‌سازي و تهمت را حربة خويش ساختند؛ اين بار شايع كردند ملا محمدرشيد خودكشي كرده است، و براي آن كه بر ابهام ماجرا بيفزايند و زودباوران را بفريبند جسد شهيد را بدون حضور مردم در علي‌آباد آيچي دفن كردند. اما ياد و انديشه و شجاعت ملا محمدرشيد علومي همچنان در خاطر آزادگان و دينداران باقي ماند.
