زندگينامه افكار و خصوصيات اخلاقي و اجتماعي شهيد ملا محمد داتوپر
شهيد ملا محمد داتوپر
(1336 – 1364)
محل شهادت:حوالي روستا وله‌ژير مريوان مدفن: مزار عمومي روستاي كاني‌سانان
زندگينامه
محمد داتوپر، اول مهر ماه 1336 در روستاي كاني‌سانان به دنيا آمد. پدرش رحمان نام داشت كه كشاورزي و دامداري مي‌كرد. شش سال در مدرسة زادگاهش تحصيل كرد، پس از آن براي ادامة تحصيل به شهر مهاجرت كرد ليكن پس از مدتي، مدرسه‌هاي رسمي را رها كرد و به تحصيل علوم ديني روي آورد، مقدمات علوم ديني را در مسجد روستاي كاني‌سانان فرا گرفت. بعد از آن به شهر بانه رفت و به تكميل معلومات خود پرداخت سپس به شهر بوكان رفت و از محضر استادان آن شهر استفاده كرد.
خرداد 1355 مجبور شد براي انجام خدمت نظام وظيفه تحصيل را رها كند، دو سال بعد از آن به موطن خود بازگشت و به مبارزه با رژيم پهلوي پرداخت. پس از پيروزي انقلاب اسلامي، به فعاليت‌هاي مذهبي خود ادامه داد و در مقابل ناپاكي‌ها و تبليغات سو‌ء و دروغين گروهك‌ها ايستادگي كرد. جوانان را به فراگيري معارف اسلامي دعوت كرد و آنان را از افتادن به دام شيطاني گروهك‌ها برحذر داشت. افراد ضدانقلاب، فعاليت‌ها و افشاگري‌هاي ملا محمد داتوپر را برنتافتند و او را مانعي بزرگ بر سر راه خويش ديدند بدين‌سبب، شب يازدهم مهرماه 1364 به منزلش هجوم آوردند و او را با خود به روستاهاي وله‌ژير و كلكه‌جان بردند و در آن حوالي به شهادت رساندند. مردم پيكر پاك شهيد داتوپر را در روستاي كاني‌سانان به خاك سپردند. از شهيد يك فرزند به يادگار مانده است.
افكار و خصوصيات اخلاقي و اجتماعي
معارف و آموزه‌هاي ديني را در رفتارهاي خويش به كار مي‌بست. كردارها و خصوصيات وي الگويي مناسب براي جوانان و ساير مردم بود. نمازهايش را به موقع به جاي مي‌آورد از گفتن حق حتي اگر برايش مشكلاتي را پيش مي‌آورد بيمي نداشت. محضري پاك و صميمي داشت كه سبب مي‌شد دوستان و آشنايان براي رفع دشواري‌هاي خود به او روي بياورند. هرگاه سخن مي‌گفت با گفتار شيرين و گرم خويش، شنونده را سخت تحت تأثير قرار مي‌داد.
پس از پيروزي انقلاب اسلامي در مقابله با تبليغات گروهك‌ها با اين بيان مؤثر خود توانسته بود جوانان بسياري را از منجلاب زشت و هولناك گروهك‌ها برحذر دارد.
از ويژگي‌هاي مهم شهيد داتوپر، صبر و شكيبايي او بود، او به صبر، از كودكي عادت كرده بود در آن زمان نسبت به فقر و تنگدستي صبوري مي‌كرد وقتي بزرگ شد ناملايمات ديگري روي نمود؛ ستم و نابرابري‌هايي كه حكومت پهلوي ايجاد مي‌كرد سخت‌تر از فقر مالي بود اما ملا محمد داتوپر صبوري ورزيد به اميد آن كه روزي اين سختي‌ها به لطف خداوند به پايان برسد تا آن كه انقلاب اسلامي به پيروزي رسيد و بساط جور برچيده شد، پس از پيروزي انقلاب در مقابل سخت‌گيري‌ها و ستم‌هاي افراد ضدانقلاب صبر و مقاومت كرد به تهديدات آنها وقعي ننهاد؛ در اين راه به رستگاري دو جهان يعني شهادت در راه خدا دست يافت.
