نگاهي اجمالي به زندگي شهيد ماموستا ملا علي بياره اي
شهيد ملا علي بياره‌اي
(1316 – 1366)
محل شهادت: نوار مرزي پاوه مـدفن: بهشت محمدي سنندج
زندگينامه
علي بياره‌اي، سال 1316 در روستاي ليو پايين از توابع شهرستان مريوان متولد شد، پدرش حسين ميرزا، كشاورزي سخت‌كوش و پرهيزكار و معتمد مردم بود ليكن خيلي زود جهان را بدرود گفت.
علي بياره‌اي در مكتب خانة روستاي ليو پايين، خواندن و نوشتن آموخت، پس از آن براي تحصيل علوم ديني به روستاهاي همجوار رفت. بعد از چندي به كردستان عراق رفت و در روستاهاي گلاله، ميرگه‌سور رواندوز از عالمان علوم ديني بهره‌مند شد، تا آن كه به اشارت معلم خويش در روستاي رواندوز، عازم اربيل شد و موفق شد از دانشسراي اسلامي اربيل، اجازة افتاء در مذهب امام شافعي دريافت كند. پس از آن، مدرّس مدرسة ديني بياره و امام جمعه و جماعت منطقة بيارة عراق گشت؛ ايشان در اين مسئوليت، سخنور و خطيبي شجاع و خوش‌بيان بود كه مخاطبانش را به راه خير دلالت مي‌كرد و از محرّمات برحذر مي‌داشت. پس از پيروزي انقلاب اسلامي به وطن بازگشت. در آغاز انقلاب با افراد گروهك‌ها و ضدانقلاب مبارزه كرد. بعد از شروع جنگ تحميلي، شوراي روحانيت كردستان عراق را تأسيس كرد كه هدفش سازماندهي مبارزات مردم كردستان عراق عليه رژيم بعث بود. ملا علي بياره‌اي در جهاد عليه رژيم بعث عراق، مسئوليت‌هاي متعددي را عهده‌دار بود: فرماندة لشكر قرآن حركت اسلامي كردستان عراق، سخنگوي حركت اسلامي عراق، عضو شوراي عالي روحانيت كردستان عراق و عضو مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق. از سوي قرارگاه رمضان سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، در داخل خاك عراق به نبرد با دشمنان خدا مي‌پرداخت كه نوزدهم اسفند 1363 در نوار مرزي پاوه، بر اثر تركش خمپاره به شهادت رسيد. پيكر پاكش را در بهشت محمدي سنندج به خاك سپرده‌اند. نُه فرزند يادگار اين شهيد بزرگوار است.
فعاليت‌ها و خصوصيات اخلاقي و اجتماعي
از كودكي با قرآن مأنوس بود؛ تدبّر در قرآن، قوة تميز و تشخيص او را قوي كرده بود، وقتي اعمال ضدديني حزب بعث را در عراق، در لباس ترقي و عدالت‌خواهي مشاهده كرد با تكيه بر معارف اسلامي به مقابله با آنان پرداخت، در خطبه‌ها و سخنراني‌هايش، مردم مناطق كردنشين عراق را نسبت به ماهيت حزب بعث و اسلام‌ستيزي آن آگاه مي‌كرد. پس از شروع جنگ تحميلي در مسئوليت‌هاي مختلف به نشر و اشاعة معارف و آموزه‌هاي اسلامي پرداخت. رفتار و خلق و خوي او نيز الگويي مناسب براي فهم و دريافت مفاهيم و مطالب اسلامي بود. نماز خويش را به موقع مي‌خواند و در نمازش خضوع و خشوع و حضور قلب بود، راست‌گفتار بود و به وعده‌هاي خود وفا مي‌كرد. وقتي مي‌خواست كسي را از كاري ناپسند برحذر دارد با شوخ‌طبعي و ملايمت او را نسبت به نابايستگي عملش آگاه مي‌كرد. مسائل اسلامي را به خوبي فرا گرفته بود از اين روي، با بينش و بصيرتي عميق، مزايا و اهداف حكومت اسلامي را براي مردم عراق تشريح مي‌كرد و آنان را براي مبارزه با حكومت ظالم بعثي آماده مي‌كرد و شوق آنان را نسبت به ايجاد حكومتي اسلامي افزون مي‌ساخت. شهيد ملا علي بياره‌اي در عمل، با تدبير و فرماندهي ويژه‌اي كه داشت شوراي روحانيت كردستان عراق را تأسيس كرد، همچنين در مقام و مسئوليت‌هاي متعددي كه در حركت اسلامي عراق داشت توانست ضربه‌هاي مهلكي بر پيكر رژيم بعث وارد كند.
پيام شهيد
از شهيد بياره‌اي، مكتوباتي به زبان‌هاي عربي و كردي، در شرح و تفسير قرآن كريم بر جاي مانده است، همچنين يادداشت‌هايي از خطبه‌هاي او باقي است كه بخشي از يكي از خطبه‌هاي ايشان را به فارسي نقل مي‌كنيم: «شما را به تقواي الهي و طاعتش توصيه مي‌كنم، از گناهان پرهيز كنيد! آن كس كه نفس خود را تزكيه كند به تحقيق رستگار مي‌شود. از كبر و غرور بپرهيزيد كه بزرگ‌ترين رذيله است زيرا در همة امور اجتماعي تأثير دارد. كبر هم نزد نفس‌هاي ضعيف هست و هم نزد افرادي كه صاحب رتبه و مقام بلند هستند. عوارض كبر و غرور بسيار است از جمله اين كه متكبر را از ديدن حق و شنيدن آن باز مي‌دارد و مردم چون اين بي‌انصافي را ببينند متكبر را دشمن مي‌شوند و به مخالفتش برمي‌خيزند، از سوي ديگر، از آن روي كه متكبر مُعجِب و فريفتة نفس خويش است عيب و نقص خود را نمي‌بيند اگر هم كسي عيبش را به او بنمايد برآشفته مي‌شود ليكن سخن متملق ريا‌كار و مداح دروغگوي را خوش مي‌دارد كه او را بيشتر فريفتة نفسش مي‌كند و از واقع‌بيني دور مي‌سازد. خداوند متعال مي‌فرمايد: «وَلا تَمْشِ في الاَرضِ مَرَحاً اِنّ الله لايُحِبُّ كُلَّ مُختالٍ فَخور».1
1- قرآن كريم، سورة لقمان، آية 18
